「つい」: Khi bạn 'lỡ' làm một điều gì đó 😅

Trong cuộc sống, có những lúc lý trí bảo "Đừng!" nhưng con tim và hành động lại không nghe lời. Bạn đang ăn kiêng nhưng lại 'lỡ' ăn hết cả cái bánh 🍰, định đi ngủ sớm nhưng lại 'lỡ' cày phim tới sáng 📱... Những lúc như vậy, người Nhật có một từ 'thần chú' để diễn tả: 「つい」 (tsui).

Đây là một trạng từ cực kỳ phổ biến trong đời sống, diễn tả một hành động mà bạn làm trong vô thức, không có chủ ý, hoặc đơn giản là không thể kiềm chế được bản thân.

「つい」 hoạt động như thế nào?

Nó gần như luôn đi kèm với thể V-てしまう (hoặc V-ちゃう), vốn dĩ đã mang sắc thái 'lỡ' hoặc 'tiếc nuối'. 「つい」 đứng trước sẽ nhấn mạnh thêm sự vô ý và không thể kiểm soát của hành động đó.

Cấu trúc: つい + Vてしまう / Vちゃう

Những khoảnh khắc "lỡ lời, lỡ tay" rất đời thường

Cùng xem qua vài ví dụ để thấy 「つい」 tự nhiên và hữu ích đến mức nào nhé:

1. Khi lỡ ăn 🍩

   ダイエット中なのに、ケーキがおいしそうでつい食べちゃった。 (Daietto-chuu na no ni, keeki ga oishisou de tsui tabechatta.) → Rõ ràng là đang giảm cân, mà thấy bánh ngon quá nên lỡ ăn mất rồi.

2. Khi lỡ lời 🗣️

   言うつもりはなかったのに、つい本音を言ってしまった。 (Iu tsumori wa nakatta no ni, tsui honne o itte shimatta.) → Vốn không định nói đâu, thế mà lỡ buột miệng nói ra suy nghĩ thật lòng mất rồi.

3. Khi lỡ mua sắm 💸

   見るだけのつもりだったのに、かわいくてつい買っちゃいました。 (Miru dake no tsumori datta no ni, kawaikute tsui kachaimashita.) → Em chỉ định xem thôi ấy, mà nó xinh quá nên lỡ tay mua mất rồi ạ.

4. Khi lỡ thức khuya 🦉

   YouTubeを見始めたら止まらなくて、つい夜更かししちゃった。 (YouTube o mi hajimetara tomaranakute, tsui yofukashi shichatta.) → Bắt đầu xem YouTube cái là không dứt ra được, thế là lỡ thức khuya luôn.

Điểm tinh tế của 「つい」

Tại sao không nói thẳng là "Tôi đã ăn cái bánh"?

Bởi vì 「つい」 không chỉ đơn giản là một lời thú nhận. Nó còn là một cách 'biện minh' nhẹ nhàng, thể hiện sự yếu đuối rất con người của mình. Nó ngầm nói rằng: "Tôi biết là không nên làm vậy, nhưng lúc đó tôi đã không kiềm chế được, xin hãy thông cảm cho tôi nhé!".

Chính vì thế, 「つい」 giúp lời thú tội của bạn trở nên đáng yêu, dễ được đồng cảm hơn rất nhiều thay vì một lời khẳng định khô khan.

Lần tới, khi bạn 'lỡ' làm một điều gì đó, hãy thử dùng 「つい」 xem sao nhé. Bạn sẽ thấy mình nói chuyện tự nhiên và 'Nhật' hơn rất nhiều đấy! 😉