🤫 Bí kíp 'đi đêm' của dân công sở Nhật: 根回し (Nemawashi)

Bạn đã bao giờ bước vào một cuộc họp ở công ty Nhật, trình bày một ý tưởng tâm huyết và rồi nhận lại sự im lặng, hoặc những câu nói chung chung như 「一度持ち帰って検討します」(Tôi xin phép mang về xem xét thêm) chưa?

Nếu rồi, rất có thể bạn đã bỏ qua một bước vô cùng quan trọng trong văn hóa làm việc của người Nhật: 根回し (Nemawashi).

根回し là gì mà 'thần thánh' vậy?

κυριολεκτικά, 根 (ne) là rễ cây, 回し (mawashi) là xoay quanh, đào quanh. Thuật ngữ này vốn xuất phát từ việc làm vườn, chỉ hành động đào đất xung quanh bộ rễ của một cây lớn trước khi di chuyển nó sang chỗ khác. Việc này giúp cây dễ thích nghi và phát triển ở môi trường mới.

Trong môi trường công sở, 根回し chính là nghệ thuật "vận động hành lang" hay "đi đêm" một cách thầm lặng trước khi một quyết định chính thức được đưa ra. Nó không phải là một hành động mờ ám, mà là một kỹ năng xã hội đỉnh cao để đảm bảo sự đồng thuận và tránh những xung đột không đáng có.

Tại sao phải "đi vòng quanh rễ cây"?

Trong văn hóa coi trọng sự hòa hợp (和 - wa) của người Nhật, việc một ai đó công khai phản đối ý kiến của người khác trong một cuộc họp bị xem là điều tối kỵ. Nó có thể làm người trình bày bị "mất mặt" (メンツが潰れる - mentsu ga tsubureru).

Vì vậy, thay vì đợi đến cuộc họp mới đưa ra ý kiến, người Nhật sẽ:

1. 💬 Trao đổi 1-1: Nói chuyện riêng với từng người có liên quan trước cuộc họp.
2. 👂 Lắng nghe và thu thập ý kiến: Tìm hiểu xem họ có lo ngại gì, có đề xuất gì khác không.
3. 🛠️ Điều chỉnh kế hoạch: Dựa trên feedback nhận được, họ sẽ tinh chỉnh lại đề án của mình để giải quyết các mối lo ngại đó.
4. 🤝 Tạo sự đồng thuận ngầm: Khi đã nhận được sự đồng ý của những nhân vật chủ chốt, cuộc họp chính thức gần như chỉ còn là một buổi lễ để thông qua quyết định đã được "chốt" từ trước.

Một ví dụ thực tế

• ❌ Không có Nemawashi: Bạn hùng hổ mang một kế hoạch mới vào cuộc họp. Sếp A lo về chi phí, chị B ở phòng kế toán lo về nhân sự. Ý tưởng của bạn bị "treo" vô thời hạn.

• ✅ Có Nemawashi: Trước cuộc họp một tuần, bạn gặp chị B uống cà phê, trình bày sơ qua và hỏi về vấn đề nhân sự. Sau đó, bạn gửi mail cho sếp A, đính kèm một bản dự trù chi phí sơ bộ. Đến ngày họp, mọi người đều đã "thông" và sẵn sàng giơ tay đồng ý. Mọi thứ diễn ra suôn sẻ như một vở kịch đã được dựng sẵn. 🎉

Bí kíp cho bạn

Lần tới, khi muốn đề xuất một điều gì đó, đừng vội vàng! Hãy thử bắt đầu bằng một câu nói nhỏ:

「〇〇さん、今ちょっといいですか。実は、今度の△△の件で、少しご相談したいことがありまして…」 (Anh/chị OO ơi, bây giờ có tiện không ạ? Thật ra là về việc △△ lần này, tôi có chút chuyện muốn trao đổi...)

Làm được điều này, bạn không chỉ tăng khả năng thành công cho ý tưởng của mình mà còn cho thấy bạn là một người cực kỳ thấu đáo và tinh tế trong mắt đồng nghiệp Nhật. Đó chính là "bí kíp sinh tồn" ở môi trường công sở Nhật Bản đấy! 😉